کاستومایز اباتمنت چیست؟
ایمپلنت دندان به دلیل راحتی، دوام بالا و پیشرفت روزافزون به عنوان یکی از بهترین روش‌های پر کردن جای خالی دندان شناخته می‌شود و محبوبیت آن پیوسته در حال افزایش است. برای کاشت یک ایمپلنت مناسب که با سایر دندان‌های بیمار هماهنگی داشته باشد باید موارد بسیاری را در نظر گرفت وگرنه ممکن است ایمپلنت دچار مشکلات زیر شود:
- روکش دندان به درستی سر جای خود قرار نمی‌گیرد
- روکش با دندان‌های مجاور در یک ردیف قرار ندارد
- خط رویش روکش ایمپلنت با دندان‌های مجاور یکسان نیست
این موارد هنگامی که شرایط قرارگیری فک و دندان بیمار خاص باشد تشدید شده و ایمپلنت از حالت استاندارد خارج می‌شود به گونه‌ای که بیمار نمی‌تواند به درستی دندان‌ها را روی هم قرار دهد. در این شرایط یکی از راه حل‌های موجود برای داشتن پروتز دندانی متعارف، استفاده از کاستومایز اباتمنت است. با استفاده از کاستومایز اباتمنت، دندانپزشکان می‌توانند ایمپلنت‌هایی با دقت و کارکرد بالاتر به بیماران تحویل دهند که هماهنگی بسیار خوبی با دیگر دندان‌های بیمار داشته باشد.
سازگاری بیشتر با فضای دهان
کاستومایز اباتمنت‌ها به گونه‌ای طراحی می‌شوند که پروتز متصل به آن‌ها با خطوط لثه و بافت نرم دهان سازگار باشد و بیمار هنگام جویدن با مشکل مواجه نشود. برای تولید کاستومایز اباتمنت از اسکن دقیق سه بعدی برای تشکیل مدل، از نرم افزارهای کامپیوتری برای طراحی اباتمنت و از ماشین میلینگ دندانسازی تر (Wet) برای ساخت پروتز با دقت بالا استفاده می‌شود. در صورت مجهز بودن کلینیک دندانپزشکی به دستگاه‌های کدکم، پروتز دندانی در مدت زمان بسیار کوتاهی قابل تولید است.
اباتمنت شرکتی چیست؟
اباتمنت شرکتی به اباتمنت‌هایی در اشکال و اندازه مشخص گفته می‌شود که برای ایمپلنت با شرایط عادی و ایمپلنت در سطح استخوان و سطح بافت مناسب است. این اباتمنت شخصی سازی شده نیست و برای هر دندانی قابل استفاده است اما ممکن است نتیجه نهایی با دیگر دندان‌های بیمار تطبیق نداشته باشد.
اباتمنت شرکتی در دو نوع زاویه‌دار و مستقیم موجود بوده و روکش دندان توسط چسب به آن متصل می‌شود. این اباتمنت در بسیاری از موارد برای دندان‌های خلفی مناسب است اما برای دندان‌های قدامی که در معرض دید است، استفاده از اباتمنت شرکتی توصیه نمی‌شود چون قرارگیری حاشیه نهایی لثه بر روی روکش قابل کنترل نیست. نحوه قرارگیری روکش دندان به عمق ایمپلنت و ارتفاع اباتمنت بستگی دارد.
جنس اباتمنت از چیست؟
جنس اباتمنت می‌تواند از تیتانیوم، طلا، زیرکونیا و … باشد اما در حال حاضر بیشترین ماده مورد استفاده برای اباتمنت، تیتانیوم است. تیتانیوم برای این منظور خواص منحصر به فردی دارد. خواصی مانند زیست سازگاری بالا، مقاومت عالی، وزن مناسب و …
استفاده از کاستومایز اباتمنت زیرکونیایی باعث تطابق بیشتر روکش خواهد شد و اگر روکش دندانی نازک باشد رنگ فلز از زیر آن مشخص نیست.
جلوگیری از بیماری پری ایمپلنتیت
استفاده از کاستومایز اباتمنت احتمال ابتلا به بیماری پری ایمپلنتیت را کاهش می‌دهد. بیماری پری ایمپلنتیت بر روی بافت نرم و سخت اطراف ایمپلنت تاثیر می‌گذارد و باعث می‌شود بافت سخت از بین رفته و ایمپلنت به مرور زمان دچار شکستگی شود.
عواملی مانند آلودگی لوازم جراحی، وجود بقایای دندان کشیده شده، پوکی استخوان، عدم رعایت بهداشت و … در این بیماری موثر هستند. البته طراحی کاستومایز اباتمنت اهمیت ویژه‌ای دارد و اگر طراحی آن، مناسب شرایط فک بیمار نباشد، می‌تواند منجر به نتایج ضعیف و نارضایتی بیماران شود.
کاستومایز اباتمنت یا اباتمنت شرکتی، کدام بهتر است؟
در اباتمنت شرکتی امکان طراحی ابعاد اباتمنت بر اساس نیاز بیمار فراهم نیست از این رو ممکن است نشست روکش و لثه بر روی هم در آن دقیق نبوده و بیماران از لحاظ زیبایی و گیر غذایی دچار مشکل شوند. برای دستیابی به نتایج بهتر استفاده از کاستومایز اباتمنت ضروری است و هیچ روش بهتر دیگری برای کانتور زیر لثه که با دندان طبیعی منطبق باشد وجود ندارد.
از آنجا که اباتمنت شرکتی در بسیاری از موارد دقیقا منطبق بر لثه بیمار نیست، ممکن است خط مارجین با خط لثه بیمار منطبق نباشد و امکان گیر افتادن چسب، زیر لثه افزایش می‌یابد. این مساله می‌تواند منجر به عوارضی مانند التهاب بافت نرم، تحلیل لثه، نارسایی، مشکلات زیبایی و از بین رفتن بافت سخت اطراف ایمپلنت شود.
مزایای کاستومایز اباتمنت
- تناسب دقیق: کاستومایز اباتمنت به دلیل طراحی بر اساس آناتومی منحصر به فرد دهان بیمار، متناسب با نیاز بیمار تولید می‌گردد پس تناسب حداکثری با نیاز بیمار دارد.
- زیبایی: بر اساس تجربه روکش اباتمنت شرکتی از زیبایی کمتری نسبت به روکش کاستومایز اباتمنت برخوردار است.
- پایداری: اتصال روکش و اباتمنت با سطح بیشتری برقرار می‌شود و پایدارتر خواهد بود و طول عمر آن بیشتر خواهد بود.
- مراقبت از لثه: کاستومایز اباتمنت با طراحی مناسب، حمایت بهتری از بافت نرم دهان و لثه دارد.
نکات تکمیلی
- یکی از موارد مهم برای انتخاب دندانپزشک برای دریافت نتایج بهتر و جلوگیری از بیماری‌های مختلف، آگاهی از روش انتخابی دندانپزشک برای اباتمنت است. در صورتی که دندانپزشک فقط از اباتمنت شرکتی استفاده کند او را برای کاشت ایمپلنت انتخاب نکنید. علاوه بر استفاده از کاستومایز اباتمنت، دندانپزشک باید به الزامات بالینی و خطوط مناسب ترمیم دقت داشته باشد.
- در گذشته هزینه اباتمنت شرکتی مناسب‌تر بود ولی امروزه با توسعه تجهیزات و مواد کدکم، در بسیاری از موارد هزینه کاستومایز اباتمنت از اباتمنت شرکتی کمتر است.
- برای تراش پریمیلد تیتانیوم و تبدیل آن به کاستومایز اباتمنت به دستگاه میلینگ Wet نیاز است.
- قبل از ورود فناوری کدکم به دندانپزشکی، تولید کاستومایز اباتمنت از طریق ریخته گری انجام می‌شد ولی روش مرسومی نبود و دقت خوبی نداشت. به همین دلیل بیشتر از اباتمنت شرکتی استفاده می‌شد. امروزه دندانپزشکان برای دستیابی به دقت‌های بالاتر، بیشتر از دستگاه‌های میلینگ برای تراش پریمیلد تیتانیوم استفاده می‌کنند.