بریج، روکش، اینله و آنله
بریج: هر گاه بین دو دندان سالم یک فضای خالی به اندازه یک دندان وجود داشته باشد میتوان از بریج استفاده کرد. بدین صورت که دو دندان سالم کناری تراشیده میشوند و یک روکش سه تایی روی آنها قرار میگیرد تا فضای خالی آن دندان را نیز پر کند.
روکش: یک پوشش به شکل دندان است که به طور کامل تاج دندان را احاطه میکند و از ریشه دندان در برابر عوامل بیرونی محافظت به عمل میآورد. وجود روکش باعث طول عمر بیشتر دندان است.
آنله: اگر مقداری از دیوارههای دندان فرد پوسیده باشد، قسمتهای پوسیده برداشته میشوند و یک روکش برای قسمتهای پوسیده ساخته میشود. در واقع روکش در این حالت کامل نیست و تنها قسمتی از دندان را شامل میشود. این درمان برای دندانهای خلفی کاربرد دارد.
اینله: چنانچه دندانهای مولر و یا پرمولر بیمار نیاز به درمان جزئی بین کاسپها داشته باشد از اینله استفاده میشود. در واقع اینله جایگزینی برای روشهای ترمیم با آمالگام است.
چه مواقعی از روکش دندان استفاده میشود؟
اگر خرابی و پوسیدگی دندان گسترده باشد، استفاده از مواد پر کردنی مانند آمالگام، توصیه نمیشود زیرا ممکن است بعد از مدتی دچار شکستگی شود. در این موارد حتما باید از روکش دندان استفاده شود تا هم ریشه دندان عمر طولانیتری داشته باشد و هم بیمار احساس بهتری هنگام جویدن غذا داشته باشد. همچنین اگر دیوارههای دندان از بین رفته باشد، بنا به تشخیص دندانپزشک از روکش استفاده میشود.
در واقع میتوان گفت زمانیکه مقدار قابل توجهی از سطوح دندان از بین رفته باشد، استفاده از موادی مانند آمالگام صحیح نیست زیرا احتمال شکستگی مواد پر کردنی و آسیب دیدگی ریشه دندان وجود دارد و باید از روکش دندان استفاده کرد. روکش دندان به طور کامل دندان آسیب دیده را میپوشاند و برای دندانهای شکسته، پوسیده و آسیب دیده قابل استفاده است.
جنس روکش دندان
در گذشته برای ساخت روکش از فلز استفاده میشد. با گذشت زمان استفاده از روکشهای هسته فلزی (PFM) رایج شد. سپس روکشهای هسته زیرکونیایی (PFZ) مورد استفاده قرار گرفتند. امروزه روکشهای فول آناتومیک زیرکونیایی بسیار محبوب هستند. گلس سرامیک نیز نوع دیگری از روکش است که برای دندانهای قدامی (به دلیل نزدیکی ظاهری به دندان طبیعی انسان) استفاده میشود. PMMA نیز برای ساخت روکش موقت مورد استفاده قرار میگیرد.
اینله و آنله
اینله و آنله نسبت به پر کردن گزینه مناسبتری هستند چون استحکام بیشتری دارند و مشابه دندان طبیعی انسان بوده و از نظر زیبایی مناسب هستند. در این روشها مقدار قابل توجهی از بافت دندان بیمار حفظ میشود و برای اصلاح شکل دندان پوسیده و جلوگیری از آسیب بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند.
در گذشته برای ساخت اینله و آنله از فلزات استفاده میشد اما امروزه از موادی همچون زیرکونیا، گلس سرامیک، پرسلن، کامپوزیتهای رزینی و یا طلا ساخته میشوند.
مزیت اینه و آنله نسبت به پر کردن دندان
- پرکردن دندان باعث کاهش استحکام دندان بوده و خطر شکست آمالگام همواره وجود دارد. اینله و آنله باعث میشوند استحکام دندان ترمیم شده افزایش یابد.
- در صورت گستردگی پوسیدگی، مواد پر کردنی، معمولا بعد از مدتی جدا میشوند و از بین میروند، اما اینله و آنله عمر بیشتری دارند.
- اینله و آنله اجازه نفوذ باکتری به ریشه و پوسیدگی مجدد را نمیدهند.
- اینله و آنله از نظر زیبایی بسیار مناسب هستند چون دارای تنوع رنگ بالا هستند و ظاهری بسیار شبیه به دندان طببیعی انسان دارند.
تفاومت اینله و آنله در چیست؟
اینله یک ترمیم برای قسمت داخلی دندان است و حفره عمیق وسط کاسپها را پر میکند و یک جایگزین برای آمالگام است. اما آنله زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که خود کاسپها نیز نیاز به ترمیم داشته باشند. در بعضی موارد آنله بسیار شبیه روکش است با این تفاوت که اطراف دندان را به طور کامل احاطه نکرده است.
روش تولید اینله و آنله
ابتدا به کمک فرایند کدکم دندانپزشکی، دندان آسیب دیده و تراش خورده را با اسکنر داخل دهانی اسکن میکنند. سپس متناسب با وضعیت آن، طراحی اینله یا آنله را انجام میدهند. در مرحله بعد با کمک دستگاه میلینگ دندانسازی، اینله یا آنله را تولید میکنند و مانند قطعهای از یک پازل آن را در جای خود قرار میدهند. بیمار برای درمان اینله و آنله، باید دو بار به دندانپزشکی مراجعه کند.
اینله بریج و آنله بریج
در درمان بریج از دندانهای مجاور به عنوان پایه و نگهدارنده برای پروتز استفاده میشود تا فضای خالی بین دو دندان پر شود و دندانهای مجاور در صورتی که ممکن است سالم باشند باید تراشیده و کوچک شوند. برای رفع این مشکل، به تازگی روش درمانی جدیدی به عنوان اینله بریج و آنله بریج در حال گسترش است که به کمک آنها دیگر نیازی به تراشیدن کامل دندانهای مجاور نیست و با برداشت قسمتی از دندانهای مجاور و استفاده از اینله بریج و آنله بریج میتوان جای خالی دندان میانی را پر کرد.
در این روش باید به مقاومت و طول عمر دندانهای مجاور دقت شود. مواد مورد استفاده در ساخت، نوع طراحی بریج و سطح تنش وارد شده، هم در خود بریج و هم در ناحیه تکیهگاهها بر روی دو دندان مجاور باید مورد توجه قرار گیرد تا طول عمر اینله بریج و یا آنله بریج طولانیتر باشد. همچنین انتخاب روش درمان بر عهده دندانپزشک است.
کلام پایانی
امروزه اغلب موارد بالا شامل روکش، بریج، اینله، آنله، اینله بریج و آنله بریج با استفاده از تکنولوژی CAD/CAM ساخته میشوند. به لطف این فناوری میتوان ترمیمهای بسیار دقیق، با کیفیت، با دوام، زیبا و طبیعی ساخت که رضایت بیمار و دندانپزشک را به همراه دارد. شرکت دناتیس به عنوان یکی از فعالان حوزه تجهیزات دندانپزشکی دیجیتال، شما را در تهیه و به کارگیری تجهیزات دندانپزشکی و دندانسازی همراهی میکند.